Đầu Cơ Là Gì? Sự Khác Nhau Giữa Đầu Tư Và Đầu Cơ

Đầu cơ là một phương thức kiếm lời được nhiều nhà giao dịch chứng khoán lựa chọn, tuy vậy nếu như đầu cơ không đúng cách thì có thể nhanh chóng dẫn đến thua lỗ. Vậy đầu cơ là gì và đâu là sự khác nhau giữa đầu tư và đầu cơ? Hãy cùng theo dõi bài viết dưới đây để tìm hiểu kỹ vấn đề này.

1. Đầu cơ là gì?

Trong lĩnh vực tài chính, đầu cơ hay còn được biết đến với tên gọi tiếng Anh là Speculation. Đầu cơ là việc nhà giao dịch chứng khoán thu lợi nhuận từ mua bán, tích lũy hay bán khống những loại tài sản tài chính, ví dụ như cổ phiếu, tiền tệ, hàng hóa, bất động sản…

Đây là hình thức diễn ra trong thời gian ngắn hạn, kiếm lời nhờ vào sự biến động mạnh của thị trường và chênh lệch về giá. Cụ thể, nếu như nhu cầu thị trường cao nghĩa là có nhiều người tham gia ở trạng thái mua dẫn đến việc tăng giá và ngược lại nếu như cung cao thì sẽ đẩy giá xuống. Tùy thuộc theo vị thế người giao dịch mà sự tăng giảm đó mang lại lợi nhuận cho họ. Vì thế, đầu cơ đem lại lợi nhuận rất cao nhưng đi kèm với đó là rủi ro cao không kém. 

Ví dụ về đầu cơ dựa theo sự kiện trong tương lai: Trong đợt đầu năm 2020, nhận ra sự cần thiết của mặt hàng khẩu trang, một vài nhà đầu cơ đã mua vào một lượng lớn khẩu trang để tích trữ tạo ra sự khan hiếm và sau đó bán ra với mức giá cao hơn gấp 2-3 lần để thu lợi nhuận chênh lệch giá trong một thời gian ngắn.

=> Xem thêm: Khóa Học CFA Online: Nền Tảng Cho Sự Nghiệp Tài Chính Của Bạn

2. Nhà đầu cơ là ai?

Nhà đầu cơ thường là những người rất ưa thích mạo hiểm, khi dự kiến giá cả sẽ có thay đổi trong tương lai thì họ sẵn sàng tiến hành giao dịch.

Nhằm mang lại lợi nhuận vượt trội hơn so với các nhà đầu tư truyền thống, nhiều nhà đầu cơ thường sử dụng chiến lược trong ngắn hạn. Để chấp nhận các rủi ro gặp phải, họ kỳ vọng kiếm được một khoản lời đủ lớn để có thể bù đắp rủi ro đó.

Những đầu cơ chấp nhận rủi ro quá lớn thường sẽ không thể tồn tại được lâu trong thị trường. Bằng cách sử dụng những chiến lược đa dạng như tính toán vị thế theo dõi số liệu, sử dụng lệnh dừng lỗ và thống kê hiệu suất giao dịch,…các nhà đầu cơ này có thể kiểm soát rủi ro gặp phải.

Thông thường nhà đầu cơ là các cá nhân có chuyên môn trong lĩnh vực mà họ đầu cơ và có thể chấp nhận được mức độ rủi ro cao.

Nhà đầu cơ nỗ lực nhằm để dự đoán được chính xác sự thay đổi về giá cả trong các tài sản, qua đó thu về được khoản lợi nhuận tiềm năng. Tùy vào từng cá nhân đầu cơ, họ có thể sử dụng những đòn bẩy để từ đó khuếch đại lợi nhuận của mình nếu như dự đoán thị trường một cách chính xác. Và ngược lại việc sử dụng đòn bẩy tài chính này đôi khi cũng tạo ra một khoản thua lỗ cho các nhà đầu cơ. 

=> Xem thêm: Kinh Nghiệm Đầu Tư Cổ Phiếu Như Thế Nào Để Sinh Lời?

3. Sự tác động của đầu cơ lên thị trường tài chính

Hoạt động đầu cơ có tác động lớn nhất đó là tạo ra tính thanh khoản cho thị trường. Thông qua hoạt động này, giao dịch có thể dễ dàng thực hiện ở bất kỳ thời điểm nào. Những hệ thống tài chính có thể hoạt động một cách trơn tru hơn. 

Đầu cơ là yếu tố quan trọng góp phần vào việc đem đến cho thị trường một lượng vốn lớn, giúp cho doanh nghiệp mở rộng đầu tư sản xuất đồng thời góp phần đẩy mạnh nền kinh tế trong nước phát triển hơn. Bên cạnh đó, hoạt động này còn giúp cho các nhà giao dịch khác có thể dễ dàng sử dụng các nghiệp vụ ví dụ như phòng vệ hoạch kinh doanh chênh lệch giá, từ đó loại bỏ bớt được những rủi ro trong kinh doanh.

4. Sự khác nhau giữa đầu tư và đầu cơ 

Đầu tư và đầu cơ chứng khoán sẽ có một vài điểm giống và khác nhau. Trong nhiều trường hợp, ranh giới giữa đầu tư và đầu cơ chứng khoán không có nhiều khác biệt, khiến cho nhiều người nhầm lẫn. Dưới đây là bảng so sánh sự khác nhau giữa đầu tư và đầu cơ bạn cần nên hiểu rõ:

Tiêu chí	Đầu tư	Đầu cơ
Định giá hàng hóa	Giá trị thực của hàng hóa là mối quan tâm chính của nhà đầu tư.	Nhà đầu cơ chỉ tập trung quan tâm đến sự chênh lệch và biến động của giá cả hàng hóa.
Rủi ro	Nhà đầu tư có phân tích chuyên sâu về giá cả của cổ phiếu, để đưa ra quyết định.	Mức độ rủi ro cao hơn so với đầu tư, khi đối tượng chỉ dự đoán dựa vào phân tích không đáng tin cậy, những tin đồn và tâm lý chung của thị trường về giá của chứng khoán.
Thời gian thanh khoản	Nhà đầu tư mong muốn cổ phiếu tăng giá và kiếm về lợi nhuận bền vững, nên thời gian nắm giữ sẽ lâu hơn.	Nhà đầu tư muốn ăn lời nhờ chênh lệch do biến động giá, nên việc chớp thời cơ là một điều cần thiết. Do đó, thời gian nắm giữ chứng khoán thường khá ngắn.
Nguồn vốn	Vốn đầu tư thường là từ nguồn tự có, chuẩn bị sẵn của người chơi.	Vốn đầu cơ thường sẽ đến từ những công cụ đòn bẩy, vay margin.
Khả năng dự đoán lợi nhuận	Lợi nhuận có thể dự đoán trước được, biến động trong tầm kiểm soát.	Lợi nhuận từ hoạt động đầu cơ thường khá khó đoán, tính bất ổn cao, có thể siêu lãi hoặc là siêu lỗ.
Kỹ năng	Nhà đầu tư cần phải có kiến thức về thị trường, kỹ năng phân tích và chiến lược cụ thể.	Đối tượng đầu cơ thường sẽ dựa vào xu hướng thị trường, cần có khả năng nắm bắt tâm lý đám đông.
Ví dụ	Cổ phiếu X giao dịch trên thị trường với giá là 10$/cổ phiếu. Nhà đầu tư sẽ dự đoán dựa vào phân tích kỹ thuật về thị trường, doanh nghiệp đánh giá tiềm năng tăng giá của cổ phiếu X ở tương lai. Lúc này, nhà đầu tư sẽ mua vào với mong muốn cổ phiếu X sẽ có thể tăng giá trong tương lai dài hạn.	Cổ phiếu X đang nằm ở mức 10$/cổ phiếu. Đối tượng đầu cơ sẽ dựa vào biến động thị trường, dự đoán giá cổ phiếu X. Đồng thời, nhà đầu tư sẽ mua khống vào 1 số lượng cổ phiếu X để đẩy giá tăng trong tương lai. Sau đó, đối tượng sẽ bán ra nhằm ăn chênh lệch lợi nhuận từ giao dịch cổ phiếu X.

5. Đầu cơ hay đầu tư là sự lựa chọn tốt hơn

Trong giao dịch chứng khoán, đầu cơ hay đầu tư tài chính sẽ là sự lựa chọn tốt hơn để kiếm lợi nhuận từ thị trường? Từ những phân tích trên về đặc điểm của đầu cơ và sự khác biệt so với đầu tư, có thể thấy rằng: Hoạt động đầu tư sẽ tốt và an toàn hơn so với đầu cơ chứng khoán. Bởi:

• Đầu tư chứng khoán dựa vào kiến thức, kỹ năng thực tế để phân tích, đánh giá sự tăng và giảm giá của cổ phiếu. Đầu tư cũng sẽ có rủi ro nhưng mà mức độ rủi ro của đầu tư sẽ thấp hơn so với đầu cơ.

• Đầu tư chứng khoán mang đến lợi nhuận chậm và tốn nhiều thời gian hơn. Tuy nhiên, hình thức đầu tư sẽ đem đến thu nhập ổn định, bền vững và lâu dài.

• Hoạt động đầu tư chứng khoán minh bạch và nhận được sự bảo vệ của Pháp luật về quyền lợi. Trong khi đó, hoạt động đầu cơ có thể cấu thành tội Hình sự, có quy định trong luật khi tạo ra ảnh hưởng nhất định đến thị trường.

Qua bài viết trên, mong rằng bạn đã hiểu rõ hơn về đầu cơ và sự khác nhau của nó và đầu tư. Cảm ơn bạn đã theo dõi bài viết, hi vọng đó sẽ là những thông tin bổ ích giúp bạn lựa chọn được hình thức đầu tư thích hợp.